تأثیر منابع روی بر پروتئین میکروبی، ایمنوگلوبولین‌ها (M و A)، و فراسنجه‌های نیتروژنی خون گوساله‌های هلشتاین

سابقه و هدف: روی در موارد زیادی مانند فعالیت میکروبی شکمبه، ایمنی و متابولیت‌های خون نقش دارد، اما اطلاعات کافی درباره تأثیر شکل‌های نانو و آلی مکمل روی بر تولید پروتئین میکروبی در شکمبه و صفات ایمنی در گوساله وجود ندارد. بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی تأثیر کاربرد نانواکسید روی و متیونین روی به جای اکسید روی (در سطح برابر یا دو برابر توصیه NRC، 2001) بر مشتقات پورینی ادرار، پروتئین میکروبی، ایمنوگلوبولین‌ها و ترکیبات نیتروژنی خون گوساله‌ها در دوره پیش و پس از شیرگیری انجام شد. مواد و روش‌ها: 60 رأس گوساله شیرخوار هلشتاین در قالب طرح کاملاً تصادفی در یکی از شش گروه آزمایشی (10 تکرار) قرار گرفتند. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: جیره حاوی 1- اکسید روی در سطح توصیه NRC، 2- متیونین روی در سطح توصیه NRC، 3- نانواکسید روی در سطح توصیه NRC، 4- اکسید روی دو برابر توصیه NRC، 5- متیونین روی دو برابر توصیه NRC، و 6- نانواکسید روی دو برابر توصیه NRC. طی سنین هفت تا 30 روزگی، گوساله‌ها با شیر و کنسانتره آغازین در قالب تیمارهای بالا تغذیه شدند. از سن 31 تا 70 روزگی، شیر و مخلوط یونجه-کنسانتره آغازین (نسبت 10 به 90) در اختیار حیوانات قرار گرفت. در سن 70 روزگی از شیرگیری انجام شد و در دوره پس از شیرگیری (71 تا 100 روزگی)، گوساله‌ها صرفاً با جیره‌های آزمایشی (نسبت یونجه و کنسانتره آغازین 20 به 80) تا حد اشتها تغذیه شدند. مقادیر مشتقات پورینی ادرار، تولید نیتروژن میکروبی، گلوبولین کل، ایمنوگلوبولین‌های M و A، پروتئین کل، آلبومین، نیتروژن اوره‌ای، کراتینین و گلوکز خون در دوره پیش و پس از شیرگیری تعیین گردید و داده‌ها در قالب آزمایش فاکتوریل (2 × 3) با استفاده از رویه MIXED نرم‌افزار SAS (2001) تجزیه شد. یافته‌ها: مشتقات پورینی ادرار و تولید نیتروژن میکروبی در دوره‌های پیش و پس از شیرگیری تحت تأثیر جایگزینی اکسید روی با نانواکسید روی و متیونین روی قرار نگرفت. شکل شیمیایی روی تأثیر معنی‌داری بر غلظت گلوبولین کل و ایمنوگلوبولین‌های M و A خون نداشت. پروتئین کل، آلبومین، نیتروژن اوره‌ای، کراتینین و گلوکز خون بین گوساله‌های تغذیه‌شده با مکمل‌های روی معدنی، نانو یا آلی یکسان بود. به‌علاوه، افزایش غلظت روی در جیره تأثیری بر مشتقات پورینی ادرار، تولید نیتروژن میکروبی، گلوبولین کل، ایمنوگلوبولین‌های M و A، پروتئین کل، آلبومین، نیتروژن اوره‌ای، کراتینین و گلوکز خون نداشت. نتیجه‌گیری: مصرف نانواکسید روی و متیونین روی به جای اکسید روی و همچنین افزایش سطح روی در جیره، تأثیری بر تولید پروتئین میکروبی، ایمنوگلوبولین‌های M و A، ترکیبات نیتروژنی و گلوکز خون در گوساله‌ها ندارد. بنابراین، تغذیه شکل مرسوم روی معدنی (اکسید روی) در سطح توصیه NRC برای تأمین نیاز گوساله‌های هلشتاین در دوره‌های پیش و پس از شیرگیری کافی است و منابع دیگر توصیه نمی‌شود.